Meteoryt Ribbeck – achondryt (kamienny meteoryt pozbawiony chondr i pochodzący ze zróżnicowanego ciała macierzystego) enstatytowy należący do grupy aubrytów, większość z nich to brekcje. Podobnie jak chondryty enstatytowe, aubryty mają znacznie zredukowaną mineralogię, ale prawdopodobnie nie pochodzą z tej samej planetoidy macierzystej, co chondryty EH lub EL. Meteoryt Ribbeck to fragment małej asteroidy 2024 BX1, dostrzeżonej po raz pierwszy przez teleskop w Obserwatorium Konkoly na Węgrzech przez astronoma dr Krisztiána Sárneczky’ego, wyśledzonej, a następnie zidentyfikowanej jako impaktor, który za kilkadziesiątk minut wejdzie w atmosferę ziemską pod ostrym kątem w okolicach Nennhausen, około 60 km na zachód od Berlina.
Taki kosmiczny włóczęga rozbił się o powierzchnię naszej planety 21 stycznia 2024 r, na północny zachód od Berlina w pobliżu Ribbeck. Według stanu na dzień 17 lutego 2024r. to 82 aubryt odnaleziony na Ziemi. Przy czym należy zauważyć, że z 42 sztuki to okazy znalezione przez grupę ANSMET na Amtarktydzie, 26 z nich to megaliczne okazy NWA – zostaje 14 sztuk, a z tej liczby tylko 2 spadki są przypisane do terytorium Europy – pierwszy to Aubres, który wylądował we Francji w 1836 roku, drugi to niemiecki Ribbeck.
Zgodnie z poprzednim akapitem, aubryty to wyjątkowo rzadki typ meteorytów, brudnoszare, wyglądające jak masa innych kamieni na polu. W przeciwieństwie do achondrytów bogatych w wapń, takich jak eukryty, kamienie ubogie w Ca, w tym meteoryt Ribbeck, mają jasną skorupę obtopieniową, brudnoszarą, miejscami przeźroczystą, a nawet brązową. Nigdzie nie będzie ona czarna tak jak u innych meteorytów. Pod mikroskopem widoczna będzie również piana jak u wściekłego bulteriera – normalnie kosmos pełną gębą.
W tym miejscu należy wspomnieć o wkładzie poslkiej ekipy poszukiwawczej, która jako pierwsza podjęła z podniosłą w górę okaz meteorytu Ribbeck. Gdyby nie oni, do dzisiaj wszyscy szukaliby czarnych meteorytów, a włąściwie może już nie bo nikt by niczego do tej pory nie znalazł. Wspomina o tym między innymi dr. Peter Jenkins z Instytutu SETI:
Zaobserwowaliśmy meteoryty dopiero wtedy, gdy polski zespół łowców meteorytów zidentyfikował pierwsze znalezisko i mógł nam pokazać, czego szukać [1]
Ze względu na ziemski wygląd meteorytów, pierwszego znaleziska dokonano dopiero 25 stycznia, kiedy to F. Nikodem, A. Owczarzak, M. Nebelski i K. Kmieciak z Polski znaleźli pierwszy meteoryt na polu na zachód od Ribbeck złamany na trzy fragmenty o łącznej masie 171 g. W ciągu następnych dni odkryto kilkadziesiąt meteorytów. Największy dotychczas fragment to 225 g znaleziony przez K. Kmieciaka 29 stycznia.
W perłowo białym wnętrzu meteorytu Ribbeck widoczne są kryształy enstatytu, jak i rdzewiejące mikroskopijne cząstki metalu i wszystko to razem z trudem odzwierciedla 99,9% cech występujących w innych kamiennych meteorytów. Do tego są kruche jak ciasteczka owsiane Babci Asi. Można odnieść wrażenie, że samo patrzenie na te cuda wywołuje u nich lekkie zmieszanie i chęć rozkładu.
Ogromnym zainteresowaniem naukowców cieszy się fakt, że aubryty mają najwyższy wiek ekspozycji na promieniowanie kosmiczne ze wszystkich meteorytów kamiennych, a niektóre szacunki sięgają nawet 120 milionów lat. Oznacza to, że spędziły dużo czasu w kosmosie bez żadnej osłony wynikającej z grubej osłony innych warstw materii.
Petrografia: (A. Greshake, C. Hamann, L. Hecht, MNB ) Meteoryt jest gruboziarnistą brekcją achondrytową złożoną głównie z dużych, do 1,2 cm wielkości, głównie kanciastych, białawych ziaren enstatytu, mniej obfitych, do 1,5 mm kryształy forsterytu o dużych rozmiarach i drobny skaleń sodowy osadzony w drobnoziarnistej śródmiąższowej matrycy kataklastycznej składającej się z pokrewnego materiału. Fazy nieprzezroczyste obejmują troilit, alabandyt, oldhamit, heideit, keilit, djerfisherite, kamacyt i taenit. Enstatyt i forsteryt wykazują wyraźne faliste wymieranie. Wszystkie fazy są intensywnie spękane, a enstatyt zawiera kilka zestawów płaskich pęknięć. Nie wykryto diopzydu.
Geochemia : Enstatyt: Fs 0 Wo 0,7±0,1 (Fs 0 Wo 0,6-0,9 , n=10); oliwin: Fa 0 , n=10; plagioklaz: An 1,4-4,8 Ab 93,1-96,2 lub 2,0-2,4 , n=5); troilit zawiera: 0,18±0,01% wag. Cr i 0,94±0,3% wag. Ti, N=3; kamacyt zawiera: 4,65±0,11% wag. Ni, 0,94±0,2% wag. Co i 0,07±0,01 Si, N=3; taenit zawiera: 32,4±0,3% wag. Ni, 0,56±0,2% wag. Co i 0,10±0,01 Si, N=3
Kolekcjonerzy, którzy nie byli na miejscu i nie znaleźli swojego fragmentu asteroidy 2024 BX1 czytaj meteorytu Ribbecj, muszą się liczyć z konkretną kasą jaką będą musieli wydać za okaz do kolekcji. 30 dni po spadku cena za gram waha się w granicach 1400$-1800$
Jeśli nie Ribbeck, można szukać na rynku kolekcjonerskim innych aubrytów [2]:
| Meteoryt | Rok | Miejsce | Przybliżona masa całkowita |
| Al Haggounia 010 | 2019 | Saguia el Hamra, Western Sahara | 35 kg |
| Aubres | 1836 | Rhone-Alpes, France | 800 g |
| Bishopville | 1843 | South Carolina, USA | 6 kg |
| Bustee | 1852 | Uttar Pradesh, India | 1500 g |
| Cumberland Falls | 1919 | Kentucky, USA | 17 kg |
| Djoua 001 | 2021 | Illizi, Algeria | 22.51 kg |
| Jdiriya 005 | 2021 | Saguia el Hamra, Western Sahara | 35.6 g |
| Khor Temiki | 1932 | Ash Sharqiyah, Sudan | 3.2 kg |
| Larned | 1977 | Kansas, USA | 28.1 kg |
| Mayo Belwa | 1974 | Adamawa, Nigeria | 4.85 kg |
| Mount Egerton | 1941 | Western Australia, Australia | 22 kg |
| Northwest Africa 1235 | 2000 | (Northwest Africa) | 80 g |
| Northwest Africa 4537 | 2005 | Morocco | 261 g |
| Northwest Africa 4832 | 2006 | Morocco | 268 g |
| Northwest Africa 4871 | 2006 | Morocco | 906 g |
| Northwest Africa 5217 | 2007 | Morocco | 39.1 g |
| Northwest Africa 5419 | 2007 | Morocco | 380 g |
| Northwest Africa 5885 | 2009 | (Northwest Africa) | 98 g |
| Northwest Africa 6193 | 2009 | (Northwest Africa) | 68 g |
| Northwest Africa 6350 | 2010 | (Northwest Africa) | 50.5 g |
| Northwest Africa 6675 | 2010 | (Northwest Africa) | 510 g |
| Northwest Africa 8396 | 2014 | Western Sahara | 147.4 g |
| Northwest Africa 11377 | 2017 | Mauritania | 982 g |
| Northwest Africa 11573 | 2017 | (Northwest Africa) | 107 g |
| Northwest Africa 13278 | 2019 | (Northwest Africa) | 564 g |
| Northwest Africa 13304 | 2019 | (Northwest Africa) | 263 g |
| Northwest Africa 13512 | 2019 | Morocco | 105 g |
| Northwest Africa 13703 | 2018 | (Northwest Africa) | 21 g |
| Northwest Africa 13927 | 2020 | (Northwest Africa) | 98 g |
| Northwest Africa 14185 | 2021 | (Northwest Africa) | 1900 g |
| Northwest Africa 14582 | 2021 | (Northwest Africa) | 1338 g |
| Northwest Africa 14593 | 2021 | (Northwest Africa) | 438 g |
| Northwest Africa 15304 | 2022 | (Northwest Africa) | 393 g |
| Northwest Africa 15857 | 2021 | (Northwest Africa) | 800 g |
| Northwest Africa 15996 | 2022 | (Northwest Africa) | 151.6 g |
| Norton County | 1948 | Kansas, USA | 1.1 t |
| Peña Blanca Spring | 1946 | Texas, USA | 70 kg |
| Pesyanoe | 1933 | Kurganskaya oblast’, Russia | 3.39 kg |
| Rantila | 2022 | Gujarat, India | 200 g |
| Ribbeck | 2024 | Brandenburg, Germany | 983 g |
| Sebkha el Melah 001 | 2022 | Gao, Mali | 17 kg |
| Shallowater | 1936 | Texas, USA | 4.65 kg |
| Tiglit | 2021 | South, Morocco | 2.22 kg |
Fotografia główna: Paweł Zaręba – meteoryt.org
1. https://www.seti.org/press-release/asteroid-impacted-near-berlin-identified-rare-aubrite
2. https://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php