Jasny bolid o północy 8-9 lutego 2023 roku

Jasny bolid o północy 8-9 lutego 2023 roku prawdopodobnie zakończył się małą katastrofą meteorytu na północny wschód od Lipska

W środę 8 lutego, tuż po północy czasu środkowoeuropejskiego, bardzo jasny pojazd przeleciał nad wschodnimi Niemcami. Ze względu na późną porę nocną, a także bardzo mroźną pogodę, tym razem zgłoszeń było znacznie mniej niż zwykle w przypadku tego typu bolidów.

W zasięgu widoczności znajdowało się łącznie 11 stacji z Czech oraz po jednej z Niemiec i Austrii. Ponieważ bolid leciał z północy na północny zachód od republiki czeskiej. Najważniejsze zapisy pochodzą ze stacji położonych w północno-zachodniej części terytorium Czech, tj. przede wszystkim z Šindelovej w Rudawach. Jednak bardzo cenne dane pozyskano również z bardziej odległych stacji. Dzięki temu możliwe było bardzo szczegółowe i dokładne opisanie zarówno toru atmosferycznego bolidu, jak i jego wcześniejszego toru w Układzie Słonecznym, a nawet składu i budowy pierwotnego ciała (meteoroidu). Bolid przestał świecić stosunkowo nisko nad powierzchnią ziemi, a okoliczności przelotu wskazują, że niewielka część jego pierwotnej masy mogła przetrwać przejście przez atmosferę, został również wyliczony prawdopodobny obszar spadku meteorytów.

EN080223_1
Przekrój ze zdjęcia całego nieba z 8 lutego 2023 r. (według czasu światowego) wykonane przez automatyczną cyfrową kamerę bolidową europejskiej sieci bolidowej na stanowisku w Šindelovej w Rudawach. Przerywanie śladu światła (16 razy na sekundę) jest spowodowane aperturą elektroniczną i pozwala określić prędkość bolidu (fot. Instytut Astronomiczny Czeskiej Akademii Nauk).

Dokładnie 12 minut i 48 sekund po północy CET ważący około 16 kilogramów meteoroid wszedł w ziemską atmosferę i został po raz pierwszy zaobserwowany na wysokości 81 km, około 20 km na północ od Lipska. W tym czasie ciało poruszało się ze stosunkowo małą prędkością 12,5 km/s po stosunkowo stromej ścieżce nachylonej pod kątem 65,4° do płaszczyzny poziomej i kontynuowało lot w kierunku mniej więcej wschodnim. Maksymalną jasność -11,4 magnitudo, prawie dochodzącą do jasności księżyca w pełni, bolid osiągnął w dość znacznej jasności na wysokości 36,8 km nad ziemią. Na tym etapie lotu meteoroid również znacznie bardziej się rozpadał i po kilku kolejnych rozjaśnieniach zgasł na wysokości 26 km nad ziemią. Bolid pokonał jasną fazę lotu o długości 60,6 km w 5,3 sekundy. Jego rzut na powierzchnię Ziemi pokazano poniżej.

EN080223_2
Rzut zarejestrowanej trajektorii bolidu na powierzchnię Ziemi (żółta strzałka). Na mapie kwadraty z czarnym środkiem wskazują położenie stacji europejskiej sieci samochodowej w północno-zachodnich Czechach i południowo-wschodnich Niemczech, natomiast samochód najlepiej zarejestrowały kamery na stacjach Šindelová, Růžová i Tautenburg. (grafika: Instytut Astronomiczny Akademii Nauk Republiki Czeskiej, mapa w tle: Google Earth).

Chociaż zdecydowana większość pierwotnej masy meteoroidu spłonęła w atmosferze, jest prawdopodobne, że na powierzchnię ziemi spadła niemała liczba przeważnie małych, rzędu gramów, ale najwyżej dziesięciu gramów, meteorytów. Według obliczeń meteoryty te powinny znajdować się w miejscowości Audenhain i jej najbliższym otoczeniu, co zaznaczono na poniższym rysunku.

EN080223_3
Szczegóły obszaru, w którym można było znaleźć meteoryty. Wskazano zakres prawdopodobnych mas meteorytów, ze znacznie większym prawdopodobieństwem i znacznie większą liczbą sztuk spodziewanych w rejonie najmniejszych meteorytów 1-5 g, czyli w lewej (zachodniej) części zaznaczonego obszaru upadku. Lokalizacja obszaru spadowego opiera się na złożonym modelu profilu przepływu wysokościowego dla danego miejsca i czasu, który opracował dla nas dr inż. R. Brožková z CHMÚ. (grafika: Instytut Astronomiczny Akademii Nauk Republiki Czeskiej, mapa w tle: Google Earth).

Dziękujemy wszystkim świadkom za przesłanie wiadomości w sprawie tego ciekawego auta oraz dr. Radmila Brožková z Czeskiego Instytutu Hydrometeorologicznego za dane dotyczące wiatru na dużych wysokościach potrzebne do obliczenia obszaru upadku meteorytów.

Wszystkie obliczenia i analiza spadku została wykonana przez naszych przyjaciół z Czech:
Pavel Spurný, Jiří Borovička i Lukáš Shrbený

Zakład Astronomicznego Instytutu Materii Międzyplanetarnej
Akademii Nauk Republiki Czeskiej,
Fričova 298
251 65 Ondřejov
email: mph@asu.cas.cz

www.asu.cas.cz

Obrazy i dane nie są przeznaczone do dalszego rozpowszechniania i publikowania.

Zostaw komentarz...