W nocy z 11 na 12 marca 1935 r. około godziny 00:50 mieszkańców wsi Reczyca przeraziło oślepiające światło, które wdarło się do ich domów przez okno, zamieniając noc w dzień. Światło zanikło po paru sekundach, a zaraz potem usłyszano huk przypominający wystrzały z armat oraz warczenie i świst lecących kul armatnich.
„We wsi Wrzeczko Andrzej Strugiński widział całe zjawisko, stojąc na progu swojej chaty. Jak mówił, najpierw zrobiło się jasno jak w dzień. Potem usłyszał huk, który przypominał mu odgłos lecącego pocisku działowego i zobaczył spadające świecące kamienie. Twierdzi, że widział ich 6 czy 7. Dwa z nich, które spadły na jego podwórko w odległości 30–40 m od niego.
Dróżnik kolejowy w Lipcach, po przejściu pociągu o godz. 0:50, spojrzał na północny zachód i ujrzał dość wysoko nad horyzontem szybko powiększającą się, czerwoną kulę pędzącą ku wschodowi. Po chwili nastąpił jej wybuch i oślepiające białe światło rozjaśniło okolicę. Po kilkunastu sekundach zgasło i rozległ się huk podobny do wystrzału armatniego, który przeszedł w dudnienie zakończone trzema detonacjami.” – Opis spadku według A.S. Pilskiego (Pilski 2001)
W krótkim czasie po zdarzeniu okoliczne wsie zostały odwiedzone przez naukowców z różnych ośrodków naukowych. Wśród okolicznej ludności pozyskiwaniem okazów z sukcesem zajmowali się naukowcy: Gadomski, Gaweł, Jasnorzewski, Kobyłecki, Różycki.
Poszukiwania meteorytów były prowadzone metodą rozmów z miejscowymi gospodarzami i zachęcania ich do poszukiwań za pomocą brzęczącej monety. Metoda ta doprowadziła do zebrania 58 okazów meteorytu Łowicz o łącznej wadze ok. 59 kg, jak twierdzili Różycki i Kobyłecki[8], delegowani na teren spadku przez Towarzystwo Muzeum Ziemi, którym zawdzięczamy najwięcej informacji. Uwzględniając nierównomierne wyzbieranie meteorytów, uważali, że spadło ok. 110 kg. Obszar na którym znajdowano meteoryty, obejmuje ok. 9,2 kilometrów kwadratowych i jest wyciągnięty w kierunku zachód–wschód. Meteoryty spadały niezbyt blisko siebie. Na najlepiej przeszukanym obszarze około 1 kilometra kwadratowego w pobliżu Wrzeczka znaleziono 28 okazów o łącznej wadze ok. 6,5 kg.
– Meteoryt Łowicz wiki.meteoritica.pl
Wynik pozyskiwania meteorytów od okolicznej ludności z terenu spadku to 58 okazów o łącznej wadze około 59,2 kg.
Meteoryt Łowicz to rzadki typ żelazno-kamienny, mezosyderyt, MES-A3, składający się z wymieszanych ze sobą okruchów krzemianów i metalicznego żelaza z niklem. Spadł w postaci deszczu meteorytów czyli dziesiątek okazów odnalezionych zaraz po spadku. Zgodnie z bazą MetBull według stanu na dzień 31.10.2022 jest to jeden z 312 mezosyderytów jakie zostały odnalezione na Ziemi, jedyny Mezosyderyt-A3 jaki spadł, a następnie został odnaleziony na terenie Europy. Łączna liczba tego typu meteorytów to 10 sztuk z czego 7 to wszędobylskie NWA.
Nie dość, że sam meteoryt jest wyjątkowy to jeszcze elipsa spadku jest sama w sobie wyjątkowa. Według relacji naocznych świadków, bolid poruszał się z zachodu na wschód. Zatem według charakterystycznego rozkładu okazów dla większości elips spadku, małe okazy powinny być znajdowane w okolicach Krępy, a te największe w okolicach Seligowa. Tu jednak mamy odwrotnie – największe sztuki leżą/leżały na początku elipsy, a na jej końcu rozsypały się najmniejsze kawałki. Jest to wzorcowy przykład elipsy odwrotnej.
Największy okaz zaraz po spadku, został znaleziony w okolicach Krępy na polu Stanisława Barbuchy. Była to bryła o wadze około 10 kg. Niestety została ona rozbita i gdy stwierdzono, że nie ma w sobie niczego cennego, została rozbita a jej kawałki zostały rozdzielone pomiędzy mieszkańców wsi Krępy i Domaniewice.
W październiku 2022 r. podczas poszukiwań fragmentów meteorytu, udało nam się spotkać zięcia pana Stanisława. Bardzo sympatyczny człowiek, z którym ponad godzinę rozmawialiśmy o meteorytach, poszukiwaczach i o grzybobraniu😉. Dowiedzieliśmy się również w który miejscu kilka lat temu został odnaleziony przy pomocy wykrywacza metali okaz o wadze około 2,5 kg.
Chętni, którzy chcą poszerzyć swoją kolekcję o okaz meteorytu Łowicz, mają dwa wyjścia (w zależności od zasobności portfela):
1. znajdą go sobie sami w elipsie spadku,
2. zakupią jeden z okazów dostępny na stronie Polandmet.com, gdzie aktualnie dostępne są 4 płytki (stan na dzień 31.10.2022)
Aktualna cena za gram to około 300 PLN (60 $).
Dziękujemy Prof. Szymonowi Kozłowskiemu za udostępnienie zdjęć okazu meteorytu Łowicz ze zbiorów Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie
Fajne