W sobotni wieczór 22 stycznia 2022 roku około godziny 19:50 niebo nad zachodnią Polską rozświetlił blask lecącego meteoru (pisaliśmy o tym wydarzeniu – TUTAJ). Dzisiaj dzięki analizie nagrań z kamer czeskiej sieci bolidowej i AllSky7.net wiemy, że na terenie Polski wylądowały meteoryty.
Nasi przyjaciele z Czech oprócz nagrań posiadają również dane z super szybkich fotometrów, które rejestrują światło toru bolidu przy każdej pogodzie. Ich rozdzielczość czasowa wynosi 5000 próbek na sekundę. Dzięki danym zebranym przy ich pomocy możliwe jest bardzo dokładne określenie czasu lotu bolidu oraz sporządzenie szczegółowego modelu jego fragmentacji podczas przelotu przez atmosferę. Ekipie z Czech udało się szczegółowo i dokładnie opisać trajektorię bolidu.
Szczegółowa analiza tych danych wykazała, że bolid osiągnął prawie jasność księżyca w pełni (patrząc ze standardowej odległości 100 km) i wniknął głęboko w atmosferę, co wskazuje, że meteoryty spadły na powierzchnię Ziemi.
Meteoroid, który wtargnął w ziemską atmosferę, był wielkości piłki do koszykówki i ważył około 25 kg. Przed zderzeniem z Ziemią meteoroid krążył wokół Słońca po orbicie eliptycznej o bardzo małym nachyleniu. W pobliżu Słońca poruszał się między orbitami Wenus i Ziemi. Jego pełna orbita wokół Słońca trwała 2,4 lat ziemskich.
W wyniku tarcia z atmosferą zaczął świecić w tzw. „punkcie wejścia” 90 km nad ziemią na północ od Świebodzina. W tym momencie nasz kosmiczny przybysz poruszał się z prędkością mniejszą niż 17 km/s i leciał w przybliżeniu na zachód wzdłuż osi nachylonej do powierzchni ziemi pod kątem 49 stopni. Jego jasność gwałtownie wzrosła i przez około 2 sekundy osiągnęła nawet jasność prawie pełni księżyca. Podczas lotu bolid kilkakrotnie pojaśniał i osiągnął maksymalną jasność na wysokości 37 km nad ziemią.
Podczas „jasnej fazy przelotu” meteoroid mocno wyhamował w atmosferze. Przeleciał 92-kilometrową trasę w 6,7 sekundy i zgasł na wysokości 21 km niedaleko granicy niemiecko-polskiej w pobliżu polskiego miasta Kostrzyn nad Odrą. Poruszał się wówczas z prędkością nieco ponad 3 km/s.
Według szacunkowych obliczeń, całkowita waga spadających meteorytów wynosi około dwóch do trzech kilogramów. Meteoryty mogą leżeć po obu stronach granicy utworzonej przez Odrę. Większe meteoryty, których główny fragment może ważyć do jednego kilograma, znajdują się w północno-zachodniej części elipsy spadku, po stronie niemieckiej. Mniejsze meteoryty o masie poniżej 200 gramów trafiły już na terytorium Polski w południowo-wschodniej części zaznaczonego obszaru.
Większa część obszaru gdzie znajdują się meteoryty to łąki i pola, które w okresie zimowym są łatwe do przeczesywania przez łowców meteorytów. Jeśli zostaną podjęte okazy, będą one należeć do ekskluzywnej kategorii tzw. meteorytów z rodowodem (istnieje tylko około 40 tego typu sklasyfikowanych meteorytów z tysięcy znanych okazów).
Zachęcamy do poszukiwań. Dajcie znać jak idą poszukiwania. Czekamy na informacje i zdjęcia.
Publikacja za zgodą:
Pavel Spurny, CSc., RNDr. Jiří Borovička, CSc. i Mgr. dr Lukáš Shrbený Zakład Astronomicznego Instytutu
Materii Międzyplanetarnej AS CR Fričova 298 251 65 Ondřejov email: mph@asu.cas.cz